15-05-2025 | Waar fiets je liever? In een drukke straat, slalommend tussen winkelend publiek? Of door een autoluwe straat met bomen en heesters, waar voetgangers wandelen op een ruime stoep? Binnenkort maakt de gemeente de tijdelijke maatregelen op de Gedempte Gracht definitief. Dan is het daar veiliger voor fietsers én groener.
In 2023 maakte de gemeente de Gedempte Gracht met tijdelijke maatregelen aantrekkelijker voor fietsers. Sinds april van dat jaar mogen vrachtwagens er alleen nog laden en lossen tussen 05.00 en 11.30 uur. Daardoor is er minder vrachtverkeer. Ook is er minder autoverkeer omdat de parkeervakken zijn opgeheven. Op de vervallen parkeervakken kwamen tijdelijke vlonders met zitplekken, plantenbakken en parkeerplekken voor fietsers en scooters. Verder kwamen er grote plantenbakken.
Het idee achter die maatregelen was fietsers een alternatief te geven voor de Grote Marktstraat. Want daar is het vanwege de drukte in de winkelstraat vaak gevaarlijk, voor zowel voetgangers als fietsers. De Gedempte Gracht is ook druk, maar met de tijdelijke inrichting wel een stuk prettiger om in te fietsen. De werkzaamheden, die op 2 juni 2025 beginnen, maken de veranderingen definitief.
7 nieuwe bomen
Omdat de Gedempte Gracht toch al wordt aangepakt, grijpt de gemeente de gelegenheid aan om de straat te vergroenen, vertelt Almut, landschapsarchitect bij de gemeente. Zij maakte het ontwerp voor de inrichting van de Gedempte Gracht: “Op veel plekken in de stad liggen kabels en leidingen onder de grond, waardoor het moeilijk is bomen te plaatsen. In deze straat is daar wél ruimte voor. We gaan 7 nieuwe bomen planten.”
Bomen zijn goed voor de natuur in de stad. Ze zorgen voor schaduw op warme dagen en bieden leefruimte voor dieren. Waar bomen staan, kan regenwater makkelijker de grond in. Dat zorgt er weer voor dat het riool minder water hoeft af te voeren. De buurt dacht mee over het soort bomen dat er moest komen. “We kunnen niet alles doen wat mensen in de buurt willen, maar we hebben wel ons best gedaan,” zegt Almut. “Er zijn bepaalde dingen waar we rekening mee moeten houden. Zo kunnen we niet te dicht bij de huizen planten omdat daar de kabels en leidingen liggen en omdat het teveel schaduw op de gevel geeft. Ook moet het vrachtverkeer er nog steeds langs kunnen om te laden en lossen.” Een andere voorwaarde is dat de boomsoort op de assortimentslijst staan. Dat is een lange lijst met de boomsoorten die geschikt zijn voor de stad omdat ze ook onder verharding wortels kunnen ontwikkelen. En omdat ze goed bestand zijn tegen warmte, wind en droogte.
De omwonenden wilden bomen die passen bij de uitstraling van het gebied. Almut, haar collega’s en de groenspecialisten kozen op deze locatie in Chinatown uiteindelijk voor 3 boomsoorten die ook veel voorkomen in Azië: de honingboom, de sierkers, en de kornoelje. In 5 plantvakken komen lage heesters, aangevuld met een aantal plantenbakken.
Groeiplaatsen verbeteren
De bomen die er al stonden krijgen een verbeterde groeiplaats. Bijvoorbeeld de plataan bij de fietsenstalling. “Dat is echt een topboom,” vindt Almut. “Hij staat redelijk ver van de gevels af, dus hij heeft zich goed kunnen ontwikkelen. Daardoor is deze plataan uitzonderlijk groot voor een boom in de binnenstad. Ik vind hem prachtig.” Die boom blijft staan, maar zijn groeiplaats wordt wel verbeterd.
Dat is het werk van groenspecialist Coen. Hij legt uit hoe dat gaat: “We halen eerst de voedselarme grond, zoals zand, om de boom heen weg. Daarna vervangen we het weggezogen zand door grond waar wel voedingsstoffen in zitten.” Dit gebeurt ook bij de 9 acacia’s bij de parkeerplaats van de Bijenkorf en de 9 lindes op de Lutherse Burgwal. “Daarna hebben de bomen weer genoeg voeding om jaren te kunnen groeien,” voorspelt Coen. Wie weet, staan er straks nog meer topbomen bij de Gedempte Gracht.
