26-09-2024 | De stad heeft historische grachten. Om deze te behouden zorgt de gemeente dat de kademuren en bruggen veilig en toekomstbestendig blijven. Veel Nederlandse steden staan voor dezelfde herstelopgave. Daarom gaat Den Haag samenwerken. In de City Deal Tijdloze Grachten (CDTG) spreken gemeenten, het Rijk, kennisinstituten en andere partijen met elkaar af dat ze kennis en kunde delen. Zo bewaren ze de karakteristieke kernen van de steden. Erwin is Hoofd Stedelijk Beheer bij de gemeente Den Haag en betrokken bij CDTG. Hij vertelt waarom Den Haag meedoet en hoe belangrijk dat is.

Binnensteden worden anders gebruikt dan 100 jaar geleden. Toen liepen de bakker en schillenboer met paard en wagen over de gracht. De voertuigen die er nu overheen rijden of parkeren op de kades zijn veel zwaarder. Daarnaast groeit het aantal inwoners in het centrum nog steeds. In de stad is het levendiger dan een eeuw geleden. Veel kademuren en bruggen zijn meer dan 100 jaar oud en daar niet op berekend. Daarom renoveert en vervangt de gemeente kademuren en bruggen. “Dit biedt kansen om gelijk de openbare ruimte te verbeteren en de stad voor te bereiden op de toekomst. Door samen te werken in de City Deal leren we van de partnersteden die meedoen met de CDTG. En zij van ons,” vertelt Erwin.

Niet het wiel opnieuw uitvinden

“De steden die meedoen aan CDTG delen een belang,” legt Erwin uit. “We hebben allemaal te maken met een grote vervangingsopgave, personeelstekorten en dure materialen. Door kennis uit te wisselen, hoeft niet elke stad het wiel opnieuw uit te vinden. Dit levert efficiëntie en effectiviteit op. Maar vooral de synergie is mooi aan deze samenwerking. En tegelijkertijd gaan we bewust om met gemeenschapsgelden.” Erwin heeft voorbeelden van kennisdelen: “Amsterdam heeft een nieuwe techniek om kademuren te renoveren met groutinjectiepalen. Hiermee kan de levensduur van bestaande kademuren worden verlengd. Kunnen we dat in Den Haag ook zo toepassen? Andere gemeenten leren misschien van ons nu we de gracht aan het Piet Heinplein weer tevoorschijn hebben gehaald of de renovatie van de monumentale Hemsterhuisbrug.”

Meer dingen tegelijk aanpakken

“Als we de straat openbreken, onderzoeken we gelijk hoe we de openbare ruimte kunnen verbeteren en de stad kunnen voorbereiden op de toekomst. Wat kan mooier of beter, hoe kunnen we bijdragen aan meer biodiversiteit, welke aanpassingen kunnen we doen om meer regenwater op te kunnen vangen en hoe maken we de stad groener en veiliger bijvoorbeeld?” Erwin en zijn team trekken hier samen op met de collega’s van stedelijke ontwikkeling en de beleidsafdeling, het ingenieursbureau en externe partijen en zo combineren zij hun plannen. “Zo zorgen we met elkaar dat de binnenstad een aangename plek wordt, waar inwoners en bezoekers prettig kunnen wonen, werken en recreëren,” legt Erwin uit .

Zo ook bij de renovatie van de Hemsterhuisbrug. Die brug was aan vervanging toe. Rondom de brug heeft de gemeente meer ruimte gemaakt voor een snellere afvoer van overtollig regenwater. De kademuur ernaast, aan de Noordwal, is ook vervangen. Daarin  is een op- en afstapplek voor boten gemaakt. En op de kademuur maakte de gemeente ruimte voor extra bomen.

Meerjarenprogramma Kunstwerken en City Deal Tijdloze Grachten

Het Meerjarenprogramma Kunstwerken (MJPK) en CDTG vullen elkaar goed aan. MJPK bestaat sinds 2015 en is een planning voor vervanging, renovatie of onderhoud van bruggen, tunnels, grachten, kademuren of viaducten. Ook wel kunstwerken genoemd. Erwin: “Als gemeente zijn we steeds beter in staat de beheer- en vervangingsopgave te koppelen aan andere opgaven in de stad. Denk aan mobiliteit, vergroenen, duurzaamheid en klimaatadaptatie.” Stedelijk Beheer is verantwoordelijk voor technisch onderhoud en vervanging van Haagse eigendommen in de publieke buitenruimten. Voor het doen van ons werk hebben we regelmatig de expertise van andere in- en externe partijen nodig. Dat Den Haag nu is aangesloten bij de CDTG past goed bij onze opgavegerichte manier van werken. En gaat ons helpen bij het MJPK 5 dat wij nu gaan voorbereiden.” Op dit moment vervangt de gemeente bijvoorbeeld de kademuur aan de Pletterijkade, de Zwarteweg en Boomsluiterskade.

Tijdloze Grachten

In City Deals maken steden, het Rijk, andere overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties samenwerkingsafspraken. Samen zoeken ze naar innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Met als doel om het economisch ecosysteem van de stedelijke regio(’s) versterken. City Deals Tijdloze Grachten is er 1 van. In deze deal werkt Den Haag samen met Amsterdam, Delft, Leiden, ’s-Hertogenbosch en Utrecht samen om historische binnensteden aantrekkelijk en leefbaar te houden voor de toekomstige inwoners. Wethouder Robert Barker (Buitenruimte, Dierenwelzijn en Milieu) ondertekende op woensdag 25 september 2024 de City Deal Tijdloze Grachten.